Leden van HaBilNet

Annick De Houwer is hoogleraar Taalverwerving en Meertaligheid aan de Universiteit Erfurt, Duitsland. Voordien bekleedde ze professorale posities op het domein van Taalverwerving en Taalonderwijs (ook aan de Universiteit Erfurt), op het domein van Communicatiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen, België, en op het domein van Engelse Taalkunde aan de Vrije Universiteit Brussel, ook in België. Ze was lang postdoctoraal onderzoeker bij het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek en nadien "onderzoeksleider" bij het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen.

Het boek van prof. De Houwer dat ze in 1990 bij Cambridge University Press publiceerde, The acquisition of two languages from birth (De verwerving van twee talen vanaf de geboorte) betekende een mijlpaal in het onderzoek over tweetalige taalverwerving (en wordt tot heden geciteerd en verkocht). Haar handboeken uit 2009, beide gepubliceerd door Multilingual Matters, Bilingual First Language Acquisition (Tweetalige Eerstetaalverwerving) en An Introduction to Bilingual Development (Een inleiding tot tweetalige ontwikkeling) worden in universiteiten over heel de wereld ingezet als studiemateriaal. Verder heeft prof. De Houwer veel tijdschriftartikels, hoofdstukken in verzamelwerken, en geredigeerde boeken op haar palmares staan. Naast haar werk over uiteenlopende aspecten van meertalige taalverwerving heeft prof. De Houwer o.a. onderzoek gedaan naar standaard-dialectvariatie, Nederlandse kindertaal, interlinguale ondertiteling en taalattitudes. Samen met Lourdes Ortega heeft ze het in 2019 uitgekomen The Cambridge Handbook of Bilingualism (Het Cambridge Handboek over Tweetaligheid) samengesteld.

Reeds als promovenda, toen ze werkte aan puur taalkundige aspecten van tweetalige ontwikkeling, hoorde Annick van ouders van tweetalig opgevoede kinderen die zich ellendig voelden omdat hun jonge kind hun taal niet sprak. Al vroeg in haar postdoctorale carrière probeerde Dr. De Houwer te begrijpen waarom sommige kinderen die met twee of meer talen waren grootgebracht slechts één taal spraken (hier volgt een overzicht van wat we daar nu van weten). Terwijl ze haar meer taalgericht onderzoek voortzette, breidde ze haar werk uit naar de meer sociaal-emotionele aspecten van vroege tweetaligheid. In 2006 lanceerde ze het concept van harmonieuze tweetalige ontwikkeling (harmonious bilingual development, HBD) in een Frans tijdschrift. Er volgden al snel publicaties over HBD in het Engels (hier vindt u de meest bekende). Sinds ze expertise op het gebied van tweetalige taalverwerving heeft ontwikkeld, streeft prof. De Houwer ernaar om op onderzoek gebaseerde inzichten over vroege tweetaligheid tot het grote publiek te brengen door middel van lezingen, publicaties en communicatie via het internet (u kunt enkele vroege video's met haar bekijken via het YouTube-kanaal van HaBilNet).

Annick De Houwer heeft in 6 landen en gebieden op 4 continenten gewoond waar in totaal 5 talen in het openbare leven worden gebruikt. Ze betreurt het dat ze niet de kans heeft gehad om een van hen te leren (nl., Urdu; klik hier voor een verslag van hoe ze Nederlands, Engels, Frans en Duits heeft geleerd). Die 4 talen zijn de huidige talen van de HaBilNet-website. Hopelijk volgen er nog meer. Annick De Houwer groeide op in een eentalig gezin, maakte deel uit van een tweetalig gezin en is dol op haar drietalige kleinkind.

Hier kan u het volledige curriculum van prof. De Houwer bekijken en via deze link kan u meer over haar werk te weten komen.

Hilde De Smedt is logopediste. Zij is reeds 35 jaar werkzaam in het integratiecentrum Foyer te Brussel, België. Al die jaren was meertalige opvoeding een centraal thema.

In de eerste periode integreerde Foyer minderheidstalen in het onderwijs (klik hier voor een lijst van relevante publicaties). Hilde De Smedt was mede verantwoordelijk voor de coördinatie van deze projecten. De basisidee hierbij was dat de talen die via migratie tot bij ons komen een meerwaarde betekenen voor de betrokken kinderen maar ook voor onze samenleving. Jaarlijks volgden 500 kinderen de integratieve vorm van meertalig onderwijs. De resultaten waren positief en leidden tot een betere doorstroming in het onderwijs van kinderen met een migratieachtergrond. In 2011 werd helaas vanuit het Ministerie van Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap de steun aan deze projecten opgezegd.

Foyer koos ervoor om zich daarna nog meer te richten op het versterken van meertalige gezinnen, en om hen te sterken in hun aanpak. Vandaag de dag gaat het in gezinnen vaak niet om tweetaligheid in enge zin maar zijn er meerdere talen in het spel die allemaal een functionele, emotionele en/of culturele betekenis hebben. Momenteel leidt Hilde De Smedt het Adviescentrum meertalig opvoeden (PIM, Partners in Meertaligheid). Ouders komen er op gesprek, professionelen vragen er om raad. Ook kinderen met taalmoeilijkheden kunnen er terecht om te zoeken naar de juiste aanpak met aandacht voor alle talen.

In het kader van internationalisering leidt Hilde De Smedt ook Europese projecten rond het thema van meertalige opvoeding. Van 2016 tot 2018 liep een eerste project: Talking About Language and Emotions at Home, TALES@home. Het project Planting Languages – seeds of succes is in 2019 van start gegaan en loopt tot 2021.

Bekijk hier een video van een recent interview (in het Nederlands) met Hilde De Smedt, waarin ook veel kinderen aan het woord komen. Hier vindt u een overzicht van haar recente publicaties. En hier schrijft zij over haar 35 jaren ervaring bij Foyer.

Prof. Jürgen M. Meisel is emeritus hoogleraar aan het Instituut voor Romaanse Studies van de universiteit Hamburg in Duitsland en adjunct professor aan de afdeling taalwetenschap van de Universiteit van Calgary in Canada. Zijn belangrijkste onderzoeksthema's zijn eerste en tweede taalverwerving, taalverandering, creolistiek, meertaligheid, de grammatica van Romaanse talen en grammaticale theorie. Hij heeft een voortrekkersrol gespeeld bij het ontstaan van zowel het gebied van naturalistische tweede taalverwerving door volwassenen als het gebied van vroege tweetalige verwerving.

De Duitse Vereniging voor Taalwetenschap heeft aan prof. dr. dr. h.c. Jürgen M. Meisel de prestigieuze Wilhelm von Humboldt-prijs 2020 toegekend voor zijn levenswerk. De prijsuitreiking vond plaats op 4 maart 2020 als onderdeel van de jaarlijkse DGfS-conferentie aan de Universiteit van Hamburg.

Prof. Meisel is mede-redacteur van het vooraanstaande tijdschrift Bilingualism: Language and Cognition (Cambridge University Press). Hij was mede-oprichter van dit tijdschrift. Zijn nieuwste boek heet Bilingual children: A guide for parents (Tweetalige kinderen: een handleiding voor ouders), ook bij Cambridge University Press.

Prof. Meisel heeft tientallen jaren ervaring in het adviseren van ouders in tweetalige gezinnen. Hij doet dit ook graag voor HaBilNet, in het Duits, Engels, Frans of ook het Spaans.

Lourdes Ortega is hoogleraar bij de afdeling Taalwetenschap aan de Georgetown University in de Verenigde Staten. Daar is ze tevens de directrice van het Initiative for Multilingual Studies. Ze is bekend om haar bekroonde meta-analyse over tweede taalonderwijs, haar boek Understanding Second Language Acquisition (Tweedetaalverwerving begrijpen; een erg populair handboek voor universiteitsstudenten dat ook beschikbaar is in het Mandarijn), en voor het promoten van meertaligheid en sociale rechtvaardigheid in haar onderzoeksgebied van tweede taalverwerving. Haar nieuwste boek is The Cambridge Handbook of Bilingualism (Het Cambridge Handboek over Tweetaligheid) (geredigeerd samen met Annick De Houwer).

Lourdes Ortega werd geboren in Zuid-Spanje, waar ze ook opgroeide en studeerde. In de vroege jaren 1980 bracht ze een jaar door aan de Universiteit van München. Ze werkte bijna tien jaar in Griekenland als lerares Spaans en behaalde haar doctoraat in de Verenigde Staten, waar ze nu al voor meer dan 25 jaar woont. Deze ervaringen gaven haar op verschillende momenten van haar leven een andere dominante taal (Spaans, Duits, Modern Grieks en Engels) en hebben haar professionele identiteiten als docent en onderzoeker gevormd. Prof. Ortega heeft het tot haar missie gemaakt om te onderzoeken wat het betekent om als volwassene meertalig te worden, zowel wat betreft taallleercontexten die als elitair kunnen omschreven worden (waaronder instellingen voor hoger onderwijs) als voor meer gemarginaliseerde contexten. Door haar werk wil prof. Ortega de band tussen onderzoek en onderwijs versterken, en harmonieuze meertaligheid en het welzijn van alle meertaligen bevorderen.

Het volledige Curriculum Vitae van prof. Ortega vindt u hier. Via deze link vindt u verdere informatie over haar publicaties.

Adam Winsler is hoogleraar voor toegepaste ontwikkelingspsychologie aan de George Mason University in de VS. Hij heeft de overgang van kinderen naar school, de ontwikkeling van zelfregulering en zelfspraak, de sociaal-culturele theorie van Vygotsky, evenals tweetaligheid en vroeg onderwijs voor kinderen met Engels als tweede taal onderzocht. Zijn huidige onderzoek op basis van gegevens uit het uitgebreide (n > 30.000) longitudinale project voor schoolrijpheid in Miami gaat over kinderopvang, schoolrijpheid en de schoolloopbaan van kleuters met uiteenlopende etnische en talige achtergronden uit families met lage inkomens in stedelijke gebieden.

Prof. Winsler heeft aangetoond dat sociale en gedragsvaardigheden en ook Spaanse vaardigheden waardevolle voordelen zijn voor Engels-als-tweede-taalleerders met een laag inkomen tijdens hun overgang naar school. Hij heeft ook samengewerkt aan een basisartikel waarin wordt besproken hoe meertaligheid het best kan worden gemeten en gerapporteerd in de ontwikkelingspsychologie.

Prof. Winsler is de auteur van meer dan 100 tijdschriftartikelen en boekhoofdstukken. Hij heeft twee boeken gepubliceerd, waaronder Private speech, executive functioning, and the development of verbal self-regulation (Zelfspraak, executief functioneren, en de ontwikkeling van verbale zelf-regulatie) (geredigeerd samen met Charles Ferneyhough en Ignacio Montero). Hij ontving onderzoeksfinanciering van meer dan $ 2 miljoen. Prof. Winsler was ook de redacteur van het tijdschrift Early Childhood Research Quarterly.

Het volledige Curriculum Vitae van Prof. Winsler vindt u hier. Via deze link vindt u verdere informatie over zijn publicaties.

Adam Beck is de auteur van de populaire gids Maximize Your Child's Bilingual Ability: Ideas and inspiration for even greater success and joy raising bilingual kids (Optimaliseer de tweetalige vaardigheden van uw kind: ideeën en inspiratie voor nog meer succes en plezier bij het opvoeden van tweetalige kinderen). Dit boek wordt wereldwijd geprezen door ouders en leidende onderzoekers op het gebied van vroege tweetaligheid vanwege de praktische en ondersteunende benadering. Adam is ook de auteur van het speelse "voorleesboek voor volwassenen" met de titel I WANT TO BE BILINGUAL! (IK WIL TWEETALIG WORDEN!, geïllustreerd door Pavel Goldaev). Dit boek zet de meest belangrijke informatie in de kijker die ouders nodig hebben voor een blije en successvolle tweetalige reis.

Adam is de oprichter van de invloedrijke blog Bilingual Monkeys (Tweetalige Aapjes) en het levendig en goedbezochte forum The Bilingual Zoo (De tweetalige dierentuin). Bovenop zijn boeken en zijn online artikelen biedt hij krachtige ondersteuning aan tweetalige en meertalige gezinnen door persoonlijke coaching (online en offline), en door spreekbeurten op conferenties en workshops wereldwijd.

Adam is al meer dan 30 jaar docent en heeft gewerkt met honderden tweetalige en meertalige kinderen als klas- en privéleraar. Hij komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten, woont sinds 1996 in Hiroshima, Japan, en voedt twee drietalige kinderen op in het Japans, Engels en Spaans. Hij ging naar de universiteit in New York, studeerde af in San Francisco en was een Peace Corps vrijwilliger in de Tsjechische Republiek, waar hij Engels doceerde aan de Universiteit van West Bohemen in de stad Plzen.

Adam heeft ook een achtergrond in het theater en werkte vele jaren in kindertheater als regisseur en toneelschrijver. Hij is de auteur van de bekroonde humoristische roman voor kinderen en volwassenen met de titel How I Lost My Ear (Hoe ik mijn oor verloor, geïllustreerd door Simon Farrow). Critici hebben dit boek "een buitengewone fantasierijke prestatie" genoemd en zelfs vergeleken met "het beste van Roald Dahl".

Adam maakt deel uit van het HaBilNet-consultatieteam.

Al sinds ze begon te praten wou Nina Schwöbel alles weten over taal. Momenteel werkt ze freelance op dit gebied: ze spreekt, onderwijst en bestudeert talen (voornamelijk Duits en Engels). Ze studeerde Engels en taalkunde aan de Friedrich-Schiller Universiteit in Jena, Duitsland. Tijdens haar studie ging ze in het buitenland wonen en ging ze met het Erasmus-programma studeren in Wales. Onder de indruk van de dagelijkse tweetaligheid in Wales liep ze bij haar terugkeer naar Duitsland stage in een tweetalig kinderdagverblijf.

Kort daarna begon ze te werken in een Engels immersieproject met vakantiekampen voor kinderen en tieners. Ze studeerde om docent Duits-als-vreemde-taal te worden, en besloot daarna om een masteropleiding in de toegepaste taalkunde te volgen aan de Universiteit Erfurt, ook in Duitsland. In 2018 voltooide ze haar studie met een specialisatie in twee- en meertaligheid en studeerde af met een scriptie i.v.m. het onderzoeksproject TODDLETALK van Prof. De Houwer, waarvoor ze nog steeds werkt.

Nina helpt HaBilNet achter de schermen en helpt contactformulieren en nog veel meer te coördineren. Haar Curriculum Vitae vindt u hier.

Ekaterina Tiulkova is gepassioneerd door talen en hun onderwijs. Ze komt oorspronkelijk uit Tyumen (Siberië, Rusland), waar ze taalkunde en Frans ontdekte. In 2015 kwam ze aan in Frankrijk om Frans als vreemde taal te onderrichten en om onderzoek uit te voeren naar tweetalige Frans-Russische kinderen. Ze is momenteel promovenda in de taalwetenschap aan de Universiteit van Toulouse – Jean Jaurès in het Octogone-Lordat-laboratorium (EA 4156) in Frankrijk. Daar wordt ze begeleid door de professoren Barbara Köpke en Vanda Marijanović.

Ekaterina's proefschrift heeft de titel "L'impact de l'input dans le développement harmonieux du bilinguisme précoce franco-russe" (De impact van taalaanbod op de harmonieuze ontwikkeling van vroege Frans-Russische tweetaligheid). Het doel ervan is om beter te begrijpen welke voorwaarden belangrijk zijn voor het goede verloop van de verwerving van meerdere talen binnen een tweetalige en biculturele familiecontext. In 2020 kreeg dit project over harmonieuze tweetalige ontwikkeling financiële steun van HaBilNet.

Daarnaast is Ekaterina Tiulkova docent aan de Universiteit van Toulouse – Jean Jaurès waar ze werkt in de afdelingen Taalwetenschap (taal- en didactiek van L2) en Vreemde talen (Russisch). Ze is ook de oprichtster en voorzitter van de studentenvereniging "Association des Russophones et Russophiles (ARR)" (Vereniging van Russische sprekers en liefhebbers van de Russische taal) in Toulouse.

Mevrouw Tiulkova helpt HaBilNet teksten in het Frans vorm te geven en helpt bij het vinden van relevante materialen in het Frans. Haar Curriculum Vitae vindt u hier.

Barbara Köpke is hoogleraar in neuropsycholinguïstiek aan de Universiteit van Toulouse – Jean Jaurès in het Octogone-Lordat-laboratorium (EA 4156) in Frankrijk. Haar onderzoek betreft neuro- en psycholinguïstische aspecten van taalverwerking door meertalige sprekers. Bij dit onderzoek geeft zij specifiek aandacht aan "extreme" omstandigheden en fenomenen zoals daar zijn, attritie van de eerste taal, simultaanvertaling en afasie. Haar werk werd gepubliceerd in tijdschriften zoals Linguistic Approaches to Bilingualism (Taalkundige Perspectieven op Tweetaligheid) en Neuropsychologia. Samen met Monika Schmid is zij de co-editor van The Oxford Handbook on Language Attrition.

Prof. Köpke groeide op in Duitsland en woont al 35 jaar in Frankrijk, waar ze Frans en Engels gebruikt voor haar werk en Duits en een beetje Spaans bij andere gelegenheden. Haar onderzoek is vooral gericht op de dynamiek van tweetaligheid in verschillende levensfasen en de cognitieve biezonderheden die gerelateerd zijn aan het dagelijkse gebruik van verschillende talen. Ze wil de aandacht vestigen op de specifieke kenmerken van tweetalige of meertalige sprekers, zowel bij gezonde mensen als bij mensen met pathologische taalproblemen, om zo een harmonieuze tweetaligheid te kunnen ondersteunen.

Hier vindt u prof. Köpke's CV. Via deze en deze link ontdekt u meer over haar werk.

Janice Nakamura is professor aan de Kanagawa University in Japan. Ze doet onderzoek naar meertalige kinderen in Japan en werkt nauw samen met interculturele gezinnen. Haar werk werd gepubliceerd in tijdschriften zoals het International Journal of Bilingualism and Bilingual Education, International Multilingual Research Journal, en Multilingua.

Janice Nakamura groeide meertalig op in Kuala Lumpur, Maleisië. Ze verruimde haar talig repertoire van Engels, Hakka, Cantonees, Mandarijn en Malay naar Japans toen ze in 2002 naar Japan verhuisde. In haar onderzoek probeert prof. Nakamura taalkundige en niet-taalkundige barrières voor de ontwikkeling van meertaligheid binnen het gezin te identificeren. Daarbij ligt haar focus op ouder-kind-interactie en taalpolitiek binnen het gezin. Via haar onderzoek naar receptieve vroege meertaligheid en de ervaringen van eentalige kinderen uit ethnisch gemengde gezinnen die de minderheidstaal binnen hun gezin niet hebben leren spreken wil ze de aandacht vestigen op het belang van het stimuleren van vroege meertaligheid in het gezin.

Hier vindt u prof. Nakamura's CV. Via deze link ontdekt u meer over haar werk.

He (Sabrina) Sun is onderzoekster aan het Nationaal Instituut voor Onderwijs, Nanyang Technologische Universiteit, Singapore. Ze werd in China, de Verenigde Staten en Nederland opgeleid tot toegepaste taalkundige. Ze was korte tijd postdoctoraal onderzoeker in het laboratorium van Annick De Houwer aan de Universiteit van Erfurt in Duitsland.

Haar grootste interesses zijn 1) het behoud van minderheidstalen door kinderen en het lezen van e-books, 2) individuele verschillen in vroege tweetaligheid en 3) harmonieuze tweetalige ervaring. Haar onderzoek gaat over hoe cognitie en omgeving samen het ontwikkelingsritme en de route van vroege tweetaligheid vormen, en hoe de tweetalige ervaring de sociaal-emotionele vaardigheden en executieve functie van kinderen beïnvloedt. Het werk van Dr. Sun maakt gebruik van zowel lineaire (bijv. gemengde effecten modellen) als niet-lineaire (bijv. netwerkanalyses) technieken om de variabiliteit en stadia van vroeg tweetalig onderwijs en leren te onderzoeken.

Haar werk is verschenen in tijdschriften als AERA Open, Applied Psycholinguistics, Bilingualism: Language and Cognition, het International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, en het Journal of Child Language. Haar werk werd vermeld in media zoals The Straits Times en Channel News Asia CNA. Ze is Associate Editor van het Asian Pacific Journal of Education.

Ze probeert de aandacht van ouders, opvoeders van jonge kinderen, beleidsmakers en andere belanghebbenden te trekken op het belang van harmonieuze tweetaligheid voor het sociaal-emotionele welzijn en de academische resultaten van kinderen.

Bekijk deze link voor meer informatie over het werk van Dr. Sun of bezoek haar persoonlijke website.